به گزارش شهرآرانیوز؛ همین چند روز قبل بود که دختری جوان پس از ورود به منزل استیجاری مادرش در منطقه امامت با جسد خونین او روبه رو شد. زن جوان، پلیس را در جریان گذاشت و بعد مشخص شد که این مادر با ۲۲ ضربه چاقو هدف قرار گرفته و کشته شده است. چند روز پیش از این جنایت نیز نزاع مرگ باری بین چند جوان در خیابان نجف منطقه توس رخ داد که یکی از جوانان چاقویی بیرون کشید و چراغ زندگی جوانی بیست و دو ساله را با شش ضربه چاقو به سر، کتف و سینه، خاموش کرد؛ اما یکی از بی رحمانهترین جنایتهای امسال که با چاقو رخ داد، مربوط به جنایتی جنون وار در کنارگذر بزرگراه آزادی بود که مردی با ۲۲ ضربه چاقو، جان زن چهل و پنج سالهای را گرفت.
اینها فقط قسمتی از سه پرونده جنایی بود که در ماههای گذشته در مشهد رخ داده است و قاتلان با انگیزههای مختلف با چاقوهای از غلاف بیرون کشیده به جان قربانیان افتاده و آنها را کشتهاند. بررسی قتلهای رخ داده در مشهد از ابتدای امسال که راه به رسانهها باز کردهاند، نشان میدهد دست کم در چهل پرونده، قاتل با چاقو به جان مقتول افتاده و او را از زندگی حذف کرده است.
دست کم نیمی از این قتلها از سوی جوانان کمتر از سی سال رقم خورده است و کم سن و سالترین متهم به قتل، پویا نام دارد؛ نوجوانی پانزده ساله که در یک شب سرد پاییزی به همراه یکی از دوستانش به بوستان کوهسنگی رفته بود که با نوجوانی شانزده ساله دعوا کرد و او را با وارد کردن یک ضربه چاقو به گردنش کشت. بررسی قتلهای امسال نشان میدهد که داشتن چاقو و حمل آن یکی از دلایل مهمی است که در نزاعهای گاه و بیگاه افراد، منجر به وقوع قتل شده است. به همین دلیل، بر آن شدیم تا دلایل حمل و نگهداری سلاح سرد را در مشهد ریشه یابی کنیم.
پروندههای جنایی از ابتدای سال نشان میدهد که دهه هشتادیها در صدر فهرست متهمان و قربانیان به قتل هستند. نکته درخورتوجه دیگری که در بررسی پروندههای قتل با آن روبه رو شدیم، مناطق وقوع جنایت است. منطقه توس در صدر قتل با سلاح سرد است و پس از آن خیابان پنجتن، منطقه خواجه ربیع، بولوار ۲۲ بهمن، شهرک شهید رجایی، سیدی و کوهسنگی قرار دارند. هرچند خونهای زیادی در مناطق دیگر شهر نیز ریخته شده است، اما منطقه توس بیش از مناطق دیگر شاهد جنایت با چاقو بوده است؛ موضوعی که از ضرورت فعالیت بیش از پیش دستگاههای فرهنگی در این منطقه حکایت دارد.
بررسی اعترافات قاتلان دهه هشتادی پس از دستگیری نشان میدهد که اگر در لحظه عصبانیت و نزاع، چاقو به همراه نداشتند، حالا مهر قتل بر پیشانی شان نقش نبسته بود؛ اما یک سؤال همیشه وجود دارد که یک جوان یا نوجوان چرا باید چاقو با خودش حمل کند؟ این پرسش را کسی به جز یک نوجوان چهارده ساله که همیشه چاقو با خودش جابه جا میکند، نمیتواند به درستی جواب دهد. پلیس چند ماه قبل در پیگیری یک پرونده از این نوجوان یک چاقوی دسته سفید که نامش روی آن هک شده بود، کشف و ضبط کرده بود.
در فرصتی مغتنم که توانستیم با این نوجوان گپ و گفتی کوتاه داشته باشیم، برایمان توضیح میدهد که چاقویش معروف به «چاقو افغان» است و ۱۰۰ هزار تومان برایش پول داده است و، چون از آن خوشش آمده، آن را خریده است؛ البته این را هم اضافه میکند: «البته همین طوری هم نبود که عشقم بکشد و بخرم. راستش در محله ما چند زورگو هستند و هر وقت ما رو میبینند، بیخودی گیر میدهند. چند بار هم دعوا کردهایم، حالا همان زورگوها وقتی از بچههای دیگر محل شنیدهاند که چاقو دارم، دیگر جرئت نمیکنند گیر بدهند.»
گذشته از قدرت نمایی، این چاقو چه سودی برای یک پسر دانش آموز دارد؟ پرسشی که این نوجوان با مقدمه چینی بیان میکند: «چاقویم را تا به حال به مدرسه نبردهام؛ اما در محلمان گاهی آن را با خودم بیرون میبرم و دستم میگیرم تا دیگران چاقویم را ببینند.»
البته یکی از حسرتهای این نوجوان، داشتن چاقوی کلمبیایی است که ۸۰۰ هزار تومان قیمتش است و پولش را ندارد که آن را بخرد. وقتی از او میپرسم که تا به حال از چاقویت استفاده هم کردهای، با خنده میگوید: «تا به حال موقعیتش پیش نیامده است؛ چون ما دنبال شر نیستیم و فقط برای پیشگیری و دفاع از خودم و رفقایم چاقو خریدهام. وقتی چاقو داشته باشی، دیگر کسی جرئت اذیت کردنت را ندارد؛ چون قوی میشوی.».
اما واکنش خانواده این نوجوان با دیدن چاقویش نیز جالب بوده است که وقتی پسر جوان به آنها گفته که این یادگاری است و از رفیقش گرفته و بیرون نمیبرد، دیگر چیزی به او نگفتهاند. ماجرای حک اسمش روی دسته چاقو هم جالب است. این نوجوان این کار را کرده تا دوستانش چاقویش را تصاحب نکنند.
وقتی از او میپرسم که «آیا میدانستی حمل چاقو جرم است؟»، میگوید: «استفاده از چاقو جرمه. چرا باید داشتنش جرم باشه؟ امروز همه دارند. مغازهها هم میفروشند؛ یعنی همه مجرماند؟ همین الان با گوشیتون توی سایتهای واسطه گر برید و چاقو رو جستوجو کنید، یک چاقوهای تمیزی میاره. اگر جرمه از اونا هم باید بگیرند.»
«اگر با کسی دعوایت شود، از چاقو استفاده میکنی؟» پسر نوجوان دربرابر این سؤال کمی مکث و بیان میکند: «نمی دانم. شاید اگر طرفم نیز چاقو داشت، از آن استفاده کنم، شاید هم فقط برای ترساندن بیرون بیاورمش.»
بازپرس شعبه۲۵۱ جرائم نوجوانان درباره دلایل علاقه نوجوانان به استفاده از سلاح سرد میگوید: ما بر این باوریم که چاقو زمینه ساز تبدیل شدن یک نوجوان به مجرم است. این موضوع در اعترافات مجرمان رده سنی نوجوان که همیشه چاقو به همراه داشتهاند نیز مشاهده شده است. امید ابراهیم زاده ادامه میدهد: بیشتر نوجوانان ابتدا میگویند که برای دفاع از خود چاقو حمل میکردهاند.
برخی نیز میگویند پیشتر در محله شان به آنها حمله و از آنها زورگیری شده است؛ اتفاقاتی که باعث شده این نوجوانان برای دفاع از خود اقدام به تهیه و حمل چاقو کنند. شاید درصدی از این نوجوانان درست بگویند، اما در بررسیهای دقیقی که انجام دادهایم، متوجه شدیم این ادعاها درست نیست.
دلیل اصلی حمل سلاح توسط نوجوانان این بوده است که آنها به شدت تحت تأثیر گروههای هم سن و سالشان هستند و برخی از آنها با این تصور که چاقو به آنها احساس قدرت میدهد، اقدام به خرید و نگهداری از آن کرده بودند.
وی با اشاره به جرائم ارتکابی نوجوانان بیان میکند: متأسفانه ما متوجه شدیم بسیاری از نوجوانانی که سلاح سرد به همراه داشتهاند، مرتکب جرائمی همچون سرقت، زورگیری، موبایل قاپی، نزاع و ... شدهاند. حالا تصور کنید شما یک فرد میان سال هستید و یک یا دو نوجوان با پانزده شانزده سال سن، با چاقو جلوی شما را به قصد زورگیری بگیرند.
این نوجوانان هیچ تجربهای نسبت به استفاده از نحوه کار با سلاح سرد ندارند و از طرفی یک نوجوان هنوز قدرت آینده نگری و عاقبت سنجی کارهایش را ندارد. علاوه بر این آنها مهارت استفاده از چاقو را هم ندارند. اگر یک بزرگ سال در نزاع از چاقو استفاده کند، طوری ضربه میزنند که آسیب جدی به فرد مقابلش وارد نشود؛ اما یک نوجوان در دعوا، هیجانی عمل میکند و ضربه را به شکلی میزند که فرد مقابلش بیشترین آسیب را ببیند.
بازپرس شعبه ۲۵۱ جرائم نوجوانان اضافه میکند: برای پیشگیری از علاقه نوجوانان به حمل و نگهداری سلاح سرد، خانوادهها باید الگوهای آنها را بشناسند؛ زیرا بیشتر نوجوانانی که از آنها چاقو کشف شده است، این تصور را دارند که چاقو به آنها قدرت میدهد. به همین دلیل احتمال دارد باز هم اقدام به خرید و نگهداری از سلاح سرد کنند.
برخی از نوجوانانی که مرتکب جرمی شدهاند، اعتراف کردهاند که تحت تأثیر اراذل و اوباش منطقه خود بودهاند. شاید باورش سخت باشد؛ اما وقتی با این نوجوانان صحبت میکنیم، با اشتیاق میگویند که افتخار میکنند که فلانی (اراذل و اوباش شناخته شده منطقه) آنها را آدم حساب کرده و اجازه داده در جمع آنها بنشینند.
وقتی این فرد که سردسته اوباش است، شمشیر داشته باشد، زیردستان او مانند این نوجوانان یک مرحله پایینتر قرار بگیرند و دست کم باید یک چاقو داشته باشند. موضوعی که باعث میشود از خانوادهها و حتی کادر آموزشی مدارس بخواهیم که اگر دیدند فرزندشان یا دانش آموزی چاقو دارد و آن را به مدرسه آورده است، حساس شوند و این موضوع را حتی اگر نیاز است، با شماره ۱۲۳ به اورژانس اجتماعی و پلیس ۱۱۰ در میان بگذارند.